صدویک قصه از خاورمیانه و تأثیر آنها بر سنت شفاهی غرب پدیدآور
اولریش مارزلف
ناشر انتشارات دانشگاه ایالتی وِین تاریخ انتشار 2020 محل انتشار DE شابک 0 موضوع
فرهنگ و تمدن اسلامی
دوره (ها)
   29

توضیحات

کتاب صدویک قصه از خاورمیانه و تأثیر آنها بر سنت شفاهی غرب، بر مبنای پیش‌زمینه‌ای برآمده از پژوهش‌های تاریخی و تطبیقی دربارۀ قصه‎های ملل شکل گرفته که در آن تاریخ، بسط و نشانه‌های بیش از هزار قصه بررسی می‎شود. آن ‌هم قصه‌هایی که از درون ادبیات مسلمانان منطقۀ خاورمیانه به سنت غربی واسپرده شده و یا چنین ادبیاتی واسطۀ انتقال بوده است که عبارتند از: آثار مکتوب به زبان‌های عربی، فارسی و ترکی عثمانی. نویسنده برای گنجاندن یک قصه در این مجموعه، دو معیار را در نظر گرفته است: اینکه قصه از منبعی برخاسته از خاورمیانه سرچشمه گرفته یا حداقل توسط آن منتقل شده باشد، و یا اینکه از اجرای شفاهی یک راوی غربی در طول قرن نوزدهم یا بیستم مضبوط شده باشد. منطقِ پشت این تعاریفِ محدودکننده، مبتنی بر دغدغۀ اصلی مارزلف در رابطه با تأثیر بلندمدتی است که برخی از روایات «شرقی» در سنن ملل غربی اعمال کرده‌اند. مارزلف برروی قصه‌هایی برآمده از خاستگاه‌های «شرقی» تمرکز می‌کند که اینک بخش عمده و اساسیِ سنت شفاهیِ مدرنِ غربی شده‌اند. از دوران باستان، «شرق» در مقابل فرهنگ‌های اروپایی، مظهر «دیگری» است. درحالی‌که این «دیگری» برای تعریف و اطمینان‌بخشی به «خودِ» غرب مؤثر بود، «شرق» نیز منبعی ثابت از شیفتگی، جذابیت و الهام به وجود آورد. داستان‌های متعددی از سنت مسلمانان از طریق بازگویی‌های شفاهی، در قالب رساله‌های علمی، خطابه‌های قرون وسطایی، حکایات کوتاه و منظوم اواخر سده‌های میانه، کتابچه‌های چاپی مدرن اولیه، مجلات معاصر و موارد دیگر، به بخشی جدایی‌ناپذیر از سنت شفاهی و نوشتاری اروپایی تبدیل شدند. در دوران کنونی، هنگامی که خودشیفتگی‌های ملی اغلب به هیئت سنگرهایی تبدیل می‌شوند که ایالات متحده آمریکا با استمداد از آن علیه دیگران مرزبندی می‌کند، مستند‌سازی، مصورسازی و بحث در این خصوص ضروری است تا بدانیم غرب تا چه اندازه‌ای، نه‎تنها به جهان اسلام بدهکار است، بلکه دارای اشتراکاتی با ویژگی‌های مشترک سنت روایی مسلمانان است. صدویک قصه از خاورمیانه و تأثیر آنها بر سنت شفاهی غرب، ادای سهمی مؤثر در این بحث و اثری اساسی برای محققان، دانشجویان و خوانندگان ادبیات فولکلور و افسانه‌ها است.